Blog | Zero Trust | Business Continuity Hoe werkt ransomware? Zo infiltreert malware uw systemen

Ransomware is een vorm van schadelijke software die uw bestanden versleutelt en vervolgens losgeld eist voor de ontsleuteling ervan. Verschillende soorten ransomware worden continu ontwikkeld waardoor het een steeds grotere bedreiging wordt voor organisaties. Van kleine bedrijven tot grote organisaties en zelfs persoonlijke gegevens van individuen, niets is immuun voor de verwoestende gevolgen van een ransomware-aanval.

Hoe werkt een ransomware-aanval? In dit artikel zullen we dieper ingaan op de werking van deze kwaadaardige software, hoe het uw systemen infiltreert, en gevoelige data op zowel harde schijven als op externe locaties versleutelt, en welke maatregelen u kunt nemen om uw organisatie te beschermen.

Wat is Ransomware?

Er bestaan verschillende soorten malware. Ransomware is er hier een van. Het is een type malware dat uw gevoelige gegevens versleutelt, waardoor ze onleesbaar worden. De cybercriminelen achter de aanval eisen vervolgens losgeld in ruil voor de ontsleuteling. Het doel is simpel: geld verdienen door bedrijven en individuen onder druk te zetten.

Basisprincipes van Ransomware-aanvallen

Ransomware werkt door een sterk versleutelingsalgoritme te gebruiken om uw bestanden te coderen. Zonder de juiste sleutel is het onmogelijk om deze bestanden weer te openen. Er zijn twee hoofdtypen ransomware:

• Crypto-ransomware: Deze vorm versleutelt de bestanden op uw systeem, waardoor ze onbruikbaar worden.
• Locker-ransomware: Deze blokkeert de toegang tot uw hele systeem, waardoor u geen enkele functie meer kunt gebruiken.

Stappen van een Ransomware-infectie

Ransomware werkt door een sterk versleutelingsalgoritme te gebruiken om uw bestanden te coderen. Zonder de juiste sleutel is het onmogelijk om deze bestanden weer te openen. Er zijn twee hoofdtypen ransomware:

1. Infectie en initiële toegang: Ransomware kan op verschillende manieren uw systeem binnendringen via zwakke plekken in uw IT systemen. Voorbeelden zijn via phishing-e-mails, geïnfecteerde websites of kwetsbaarheden in software.
2. Versleuteling van bestanden: Zodra de ransomware toegang heeft tot uw systeem, begint het met het scannen en versleutelen van uw bestanden.
3. Meldingen en losgeldeisen: Na voltooiing van het versleutelingsproces verschijnt er meestal een bericht op uw scherm waarin om losgeld wordt gevraagd.
4. Betaling en (soms) ontsleuteling: Als u besluit te betalen, wordt u geïnstrueerd om een bepaalde hoeveelheid cryptocurrency of een andere betaalmethode te gebruiken. Na ontvangst van de betaling wordt de ontsleutelingssleutel (in theorie) verstrekt.

Methoden van Infiltratie

• Phishing e-mails: Dit is een veelgebruikte methode waarbij cybercriminelen e-mails sturen die lijken te komen van een vertrouwde afzender, met als doel u te verleiden om op een link te klikken of een bijlage te openen.
• Kwaadaardige bijlagen en links: Deze bijlagen kunnen allerlei soorten bestanden bevatten, zoals documenten, afbeeldingen of archieven, die in werkelijkheid malware bevatten.
• Exploit kits op websites: Deze kits scannen uw systeem op kwetsbaarheden en exploiteren deze om malware te installeren.
• Drive-by downloads: Dit gebeurt wanneer u een geïnfecteerde website bezoekt en de malware automatisch wordt gedownload naar uw systeem.
• Infiltratie via Remote Desktop Protocol (RDP): Cybercriminelen kunnen zich toegang verschaffen tot uw systeem via een openstaande RDP-poort.

Versleuteling proces van bestanden

Ransomware maakt gebruik van sterke versleutelingsalgoritmen om jouw bestanden onleesbaar te maken. Er zijn twee hoofdtypen versleuteling:

• Symmetrische encryptie: Hierbij wordt dezelfde sleutel gebruikt om zowel te versleutelen als te ontsleutelen. Deze methode is snel maar minder veilig, omdat de sleutel gemakkelijk kan worden onderschept.
• Asymmetrische encryptie: Hierbij worden twee verschillende sleutels gebruikt: een publieke sleutel om te versleutelen en een private sleutel om te ontsleutelen. Deze methode is veiliger maar ook trager.

Ransomware genereert vaak een unieke sleutel voor elke geïnfecteerde machine. Deze sleutel wordt gebruikt om alle bestanden op het systeem te versleutelen. Het versleuteling proces kan enkele minuten tot meerdere uren duren, afhankelijk van de hoeveelheid data en de snelheid van het systeem.

Ransomware recovery: Is losgeld de oplossing?

Als ransomware recovery strategie eisen cybercriminelen vaak losgeld in de vorm van cryptocurrency, zoals Bitcoin, omdat deze transacties moeilijk te traceren zijn. 

Het betalen van losgeld wordt sterk afgeraden, omdat er geen garantie is dat je de ontsleuteling sleutel zult ontvangen. Daarnaast moedig je door te betalen cybercriminelen aan om meer aanvallen uit te voeren.

Verspreidingsmethoden van Ransomware

Naast de eerder genoemde methoden (phishing, exploit kits, etc.) worden er steeds nieuwe manieren gevonden om ransomware te verspreiden. Enkele voorbeelden zijn:

• Via e-mails en phishing-campagnes: Cybercriminelen maken steeds geavanceerdere phishing-e-mails om mensen te misleiden.
• Infectie via geïnfecteerde websites: Door kwetsbaarheden in websites te exploiteren, kunnen cybercriminelen malware installeren op de computers van bezoekers.
• Gebruik van netwerken en onveilige verbindingen: Ransomware kan zich verspreiden via netwerken, bijvoorbeeld door het misbruiken van SMB-protocollen.

Gevolgen van een Ransomware-aanval

Als slachtoffer van ransomware kunnen organisaties verstrekkende gevolgen ervaren. Enkele mogelijke gevolgen zijn:

• Financiële schade: Naast verlies door het losgeld te betalen, kunnen bedrijven ook te maken krijgen met productieverlies, reputatieschade en juridische kosten.
• Verlies van belangrijke gegevens: Zelfs als het losgeld wordt betaald, is er geen garantie dat u alle versleutelde bestanden kunt herstellen middels cyber recovery.
• Operationele stilstand: Een ransomware-aanval kan een bedrijf volledig lamleggen.
• Juridische en reputatieproblemen: Bedrijven kunnen te maken krijgen met boetes en juridische procedures, en klanten kunnen het vertrouwen in het bedrijf verliezen.

Nieuwste Ransomware-varianten en werkwijzen

Ransomware blijft evolueren, waarbij cybercriminelen steeds geavanceerdere technieken ontwikkelen. Enkele van de meest recente trends zijn:

• Double extortion: Naast het versleutelen van bestanden dreigen cybercriminelen ook met het openbaar maken van gestolen gegevens als het losgeld niet wordt betaald.
• Ransomware-as-a-Service (RaaS): Cybercriminelen bieden ransomware als een dienst aan, waardoor ook minder technisch onderlegde personen ransomware-aanvallen kunnen uitvoeren.
• Gereedschappen voor laterale beweging: Ransomware verspreidt zich steeds sneller door een netwerk dankzij tools die ontworpen zijn om zich zijwaarts te verplaatsen.

Enkele bekende ransomware-varianten zijn Ryuk, REvil en Maze. Deze varianten hebben bedrijven wereldwijd getroffen en miljoenen dollars aan schade veroorzaakt.

Ontwikkeling en verspreiding

Ransomware-bendes zijn vaak goed georganiseerd en werken samen op het dark web. Ze delen informatie, tools en expertise om hun aanvallen te verbeteren. Ransomware-as-a-Service heeft de drempel voor het uitvoeren van ransomware-aanvallen verlaagd, waardoor het aantal aanvallen is toegenomen.

Ransomware de baas blijven

Ransomware blijft een ernstige bedreiging voor bedrijven en individuen. Door de juiste preventiemaatregelen te treffen, waaronder het maken van back-ups, en voorbereid te zijn op een mogelijke aanval, kun je de impact van ransomware beperken. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van IT security en proactief te werken aan de bescherming van je gegevens.

Wil je jouw organisatie optimaal beschermen tegen ransomware? Neem contact op met de experts van TTNL en kies voor efficiënte cyber security voor uw operaties.